Polecenia pisemne są dokumentami, które określają warunki i sposób wykonywania prac na urządzeniach i instalacjach energetycznych. Ich celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony zdrowia i życia ludzi. Polecenia pisemne są obowiązkowe w przypadku prac w warunkach szczególnego zagrożenia, takich jak prace na czynnych urządzeniach i instalacjach energetycznych, prace pod napięciem, prace na wysokości, prace w strefach zagrożonych wybuchem lub pożarem, prace związane z ruchem maszyn i urządzeń.

Polecenia pisemne wydaje pracodawca lub osoba przez niego upoważniona, zwana poleceniodawcą. Polecenia pisemne zawierają co najmniej następujące informacje:

• numer polecenia;
• określenie osób wyznaczonych do organizowania i wykonania pracy;
• określenie zakresu prac do wykonania i strefy pracy;
• określenie warunków i środków ochronnych niezbędnych do zapewnienia bezpiecznego przygotowania i wykonania poleconych prac;
• wyznaczenie terminu rozpoczęcia i zakończenia prac oraz przerw w ich wykonaniu wraz z warunkami wznowienia prac po przerwie.

Pracodawca może określić dodatkowy zakres informacji, które powinny być umieszczone w poleceniu pisemnym. Pracodawca przechowuje polecenie pisemne przez okres określony w przepisach wewnętrznych, lecz nie krótszy niż 90 dni od dnia zakończenia pracy. Sposób rejestrowania, wydawania, przekazywania, obiegu i przechowywania poleceń pisemnych ustala pracodawca.

Polecenia pisemne są regulowane przez Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych (sejm.gov.pl)

1. W przypadku OSD, wpisujemy nazwę zakładu/oddziału, jeśli firma nie ma oddziałów dla uproszczenia można wpisać do wzorca nazwę firmy.
   Przykład:
   Zakład Produkcyjny Wola S.A.
2. Imię i nazwisko poleceniodawcy wraz z numerem telefonu, w większości przypadków to także autor polecenia. Podanie numeru telefonu ułatwia kontakt w razie ewentualnych pytań - bardzo dobra praktyka.
   Przykład:
   Jak Kowalski tel. 501 234 567
3. Liczba porządkowa polecenia pisemnego wykonania pracy, jeśli mamy kilku poleceniodawców można dodać w numerze inicjały, pozwala to na szybszą identyfikację np. w rejestrze poleceń.
   Przykład:
   01/2023/JK - nr porządkowy / rok / inicjały polceniodawcy Jan Kowalski.
4. Data i dzień wypisania polecenia pisemnego na wykonanie pracy przez poleceniodawcę, może to być inny dzień niż w dalszej części planowany termin rozpoczęcia prac.
   Przykład:
   09.10.2023 r.

1. Nadzorujący nie zawsze występuje, jeśli nie jest wymagany to pozostawiamy pustą pozycję.
   Przykład:
   nd
2. Kierujący zespołem to osoba, która jest wyznaczona przez poleceniodawcę do organizowania i kierowania pracą zespołu pracowników przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.
   Przykład:
   Jan Zieliński tel. 512 345 678
3. Zespół zgodnie z definicją to minimum dwie osoby, w tym kierujący zespołem, podajemy tutaj łaczną osób wchodzących w skład zespołu.
   Przykład:
   +2
4. Opis prac jakie będą wykonywane na pisemne polecenie wykonania pracy. Opis powinien jednoznacznie wskazywać zakres wykonywanych prac.
   Przykład:
   Wymiana uszkodzonego wyłącznika instalacyjnego o nr F14 w rozdzielnicy RB1.
   
5. W obiekcie, przy urządzeniach czyli wskazujemy lokalizację prac, także jednoznacznie budynek, pomieszczenie, nr technologiczny urządzenia.
   Przykład:
   Budynek A, poziom 2, pom. 212, rozdzielnica RB1 lub komora transformatora T1.
6. Planowany termin rozpoczęcia pracy - dokładna data i godzina rozpoczęcia pracy, w większości przypadków przygotowanie strefy pracy wymaga wielu czynności wykonanych przed rozpoczęciem pracy, więc zaplanowanie ich jest kluczowe.
   Przykład:
   10.10.2023 r., godz. 07:00
7. Planowany termin zakończenia pracy - dokładna data i godzina zakończenia pracy, podany termin nie powinien być przekroczony.
   Przykład:
   10.10.2023 r., godz. 14:00

1. Koordynujący - poleceniodawca wyznacza osobę z imienia i nazwiska lub podaje stanowisko wraz z numerem telefonu, koordynujący wyraża zgodę m.in. na rozpoczęcie przygotowywania strefy pracy przez dopuszczającego, wydaje polecenia ruchowe.
   Przykład:
   nd
2. Koordynator - wymieniony z imienia i nazwiska, wyznaczony przez poleceniodawcę, ma za zadanie zapewnić, że prace są wykonywane zgodnie z planem i procedurami bezpieczeństwa, a także że osoby odpowiedzialne za różne aspekty prac współpracują efektywnie.
   Przykład - imienny:
   Krzysztof Wiśniewski tel. 612 345 678
3. Dopuszczający - wymieniony z imienia i nazwiska, wyznaczony przez poleceniodawcę, dopuszcza do pracy tj. przygotowuje strefę pracy, informuje o zagrożeniach w strefie pracy oraz w jej otoczeniu.
   Przykład:
   Tomasz Wójcik tel. 523 456 789

Warunki i środki bezpiecznego wykonania pracy to kluczowy element w poleceniu pisemnym na prace przy urządzeniach energetycznych, ponieważ mają one na celu zapewnić ochronę pracowników i minimalizację ryzyka związanego z pracami eksploatacyjnymi. Oto dlaczego jest to tak ważne:

1. Bezpieczeństwo pracowników: Prace przy urządzeniach elektroenergetycznych mogą być niebezpieczne i wiązać się z ryzykiem związanym z elektrycznością, napięciem, gazem, ciśnieniem, temperaturą i innymi czynnikami. Warunki i środki bezpiecznego wykonania pracy określają procedury i środki, które pracownicy powinni stosować, aby uniknąć zagrożeń dla swojego zdrowia i życia.

2. Minimalizacja ryzyka awarii: Prace przy urządzeniach energetycznych mogą wpłynąć na integralność i funkcjonalność tych urządzeń. Poprzez właściwe określenie warunków i środków bezpieczeństwa, można minimalizować ryzyko uszkodzeń urządzeń, co jest ważne zarówno dla bezpieczeństwa pracowników, jak i ciągłości dostaw energii.

3. Zgodność z przepisami: Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa i warunków pracy jest często wymogiem prawnym. W wielu krajach obowiązują przepisy, które regulują prace przy urządzeniach energetycznych, a niezastosowanie się do tych przepisów może skutkować konsekwencjami prawno-finansowymi.

4. Organizacja pracy: Warunki i środki bezpiecznego wykonania pracy pomagają w zorganizowaniu i usystematyzowaniu działań pracowników oraz określają konkretne kroki i środki, które muszą być podjęte w celu zachowania bezpieczeństwa i efektywności prac.

5. Zapobieganie awariom i wypadkom: Poprzez określenie warunków i środków bezpiecznego wykonania pracy można minimalizować ryzyko awarii urządzeń oraz wypadków i obrażeń pracowników. Jest to kluczowe dla zachowania stabilności systemów energetycznych i zapobiegania stratom ludzkim i materialnym.

W związku z tym, punkt warunki i środki bezpiecznego wykonania pracy jest istotnym elementem polecenia pisemnego, który ma na celu zapewnić, że wszelkie prace przy urządzeniach energetycznych są wykonywane z najwyższym poziomem bezpieczeństwa i zgodnie z przepisami oraz procedurami określonymi przez prowadzącego eksploatację.
Przykład:
1. Otworzyć i wysunąć wyłącznik RG/Q5 kierunek RB1, założyć kłódkę i oznaczyć.
2. Sprawdzić brak napięcia na linii zasilającej RB1 (przed rozłącznikiem głównym) oraz na szynach głównych RB1 (za rozłącznikiem głównym).
3. Oznaczyć strefę pracy.
4. Dopuścić do pracy.
5. Po zakończeniu pracy, zlikwidować strefę pracy.
6. Zdjąć kłódkę, wsunąć i zamknąć wyłącznik RG/Q5 kierunek RB1.

1. Wskazanie przez poleceniodawcę, że część instalacji i/lub urządzeń, pozostaje pod napięciem a znajdują się w strefie pracy i/lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie. We wzorze Tauron jest to osobny punkt, u pozostałych OSD najprawdopodobniej powyższe informacje są zawarte w punkcie Warunki i środki.
   Przykład - dotyczący innej niż wcześniej pracy, rozdzielnica składa się z trzech pól, ostatnie pole tj. 3 połączone jest przez sprzęgło i nim będą prowadzone prace bez napięcia - podłączenie linii zasilającej do odpływu.
   Pola 1 i 2, a także zasilanie sprzęgła pola 3 pozostaje pod napięciem, w czasie trwania prac.
2. Wpisujemy numery załączników, jeśli są wymagane, takie jak rzuty z rozmieszczeniem, schematy blokowe i ideowe - wszystko usprawni i wyeliminuje możliwość popełnia błędu np. przy przygotowywaniu strefy pracy.
   Przykład:
   S1 - schemat rozdzielnicy RB1.
3. Planowane przerwy w czasie pracy, w tym punkcie podawane są inforamcję, aby zespół dopuszczający był dostępny do tymczasowego zamknięcia strefy pracy, a po zakończeniu przerwy, ponownie otworzyć strefę pracy. Czyli jeszcze warunki jakie należy spełnić, aby można było zrobić przerwę w pracy.
   Przykład:
   10.10.2023 10:00 - 11:00, zamkcię pomieszczenia z rozdzielnicą RB1, uniemożliwie wejścia osobom postronnym.
4. Zmiany w poleceniu, z reguły zmian nie powinno być, ale rzeczywistość jest inna. W tym punkcie zmiany mogą dotyczyć liczby członków zespołu, kierującego zespołem, dopuszczającego, warunków bezpiecznego wykonania pracy, godzin rozpoczęcia lub zakończenia - wynika to z wcześniejszego przygotowywania poleceń np. 2 dni przed terminem rozpoczęcia prac, a sytaucji jaka jest w dniu wykonania prac. Zmianę może wprowadzić tylko poleceniodawca, z podaniem daty zmiany i podpisem.
   Przykład:
   Zmiana dopuszczającego na Piotra Nowaka.

Dopuszczający wypisuje w kolejności nr strefy pracy, datę, potwierdzenie zgody na przygotowanie strefy pracy przez koordynującego.
Następnie po przygotowaniu strefy pracy: godzina, podpis oraz podpis Kierującego Zespołem / Nadzorującego.
Jeśli występują przerwy w pracy to dopuszczający wypełnia: rozdzaj przerwy - Tauron wyróżnia 3 rodzaje - 1 z likwidacją strefy pracy, 2 z częściową likwidacją strefy pracy oraz 3 bez likwidacji strefy pracy, pozostali OSD nie mają tego aż tak doprecyzowanego, tylko dzielą przerwy na: z likwidacją strefy pracy lub bez likwidacji. Następnie godzina, podpis Kierującego Zespołem/ Nadzorującego, swój podpis, przekazanie informacji do koordynującego, z podaniem godziny i nazwiska koordynującego.
Przykład:
1 | 10.10 | 7:05 | Wiśniewski | 7:25 | podpis dopuszczającego | podpis kierującego zespołem 

jeśli występują przerwy to dalsza część przykładu:
3 | 10:02 | podpis kierującego zespołem | podpis dopuszczającego | 10:06 | Wiśniewski
Jeśli jest więcej stref pracy w poleceniu pisemnym to we wzorze Taurona jest miejsce na 3 takie strefy pracy.

Ostatnia aktualizacja rozporządzenia wprowadziła zapisy tego punktu. Wpisujemy tu wszystkich członków zespołu wraz z datą, godziną wejścia i wyjścia z zespołu podczas wykonywania prac na polecenie pisemne. Tauron ponownie stworzył zapis we wzorze, który wyróżnia się najwyższą szczegółowością, u pozostałych OSD ogranicza się do listy osób i podpisów, ewentualnie godzina wejścia i wyjścia. 
W drugiej części tabeli wymieniony ponownie z imienia i nazwiska kierujący zespołem / nadzorujący potwierdza podpisem, że dana osoba z zespołu weszła, następnie opuściła zespół.
Przykład lista członków zespołu:
Mateusz Kamiński | Remonty S.A. | 10.10.2023 | 7:30 | 12:40|
Piotr Kamiński | Remonty S.A. | 10.10.2023 | 7:30 | 12:40|
Przykład osoby wykonującej instruktaż:
Jan Zieliński | Remonty S.A. | Podpis | Podpis 

Kontynuując szczegółowość Tauron dodatkowo dodał punkt, który występuje jeszcze u Enei we wzorze tj. czasowe opuszczenie strefy pracy. W tabelce uzupełnić należy imię i nazwisko członka zespołu, datę wyjścia, godzinę wyjścia, podpis kierującego zespołem lub nadzorującego oraz członka zespołu, a następnie datę, godzinę oraz podpisy po powrocie. 
Tutaj pojawia się u mnie pytanie, polecenie pisemne występuje w dwóch wersjach, na czas prac jedną wersję posiada kierujacy zespołem / nadzorujacy, a drugą dopuszczający, czy za każdym razem jest wzywany dopuszczający, aby nanieść powyższe informacje? 
Przykład:
1. Mateusz Kamiński | 10.10 | 08:22 | podpis | podpis | 10.10 | 08:53 | podpis | podpis

1. Potwierdzenie, że prace zakończono, narzędzia i materiały usunięto, ludzi ze strefy pracy wyprowadzono - data, godzina - podpis kierującego zespołem/ nadzorującego i jeśli występuje to koordynatora.
   Przykład:
   10.10 | 12:43 | podpis
2. Dopuszczający likwiduje strefę pracy zgodnie z warunkami i środkami określonymi na stronie 1 przez poleceniodawcę. Następnie informuje koordynującego o zakończeniu prac i likwidacji strefy pracy - uzupełnia datę, godzinę i podpis.
   Przykład:
   10.10 | 13:15 | podpis
   

Ten tekst omawia kroki potrzebne do napisania polecenia pisemnego dla prac przy urządzeniach elektroenergetycznych. Polecenia pisemne są niezwykle ważne, ponieważ określają, w jaki sposób i w jakich warunkach powinny być wykonywane prace przy urządzeniach energetycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników i ochronić ich zdrowie.

W tekście znajdziesz szczegółowe informacje na temat tego, co powinno znaleźć się w poleceniu pisemnym, takie jak numer polecenia, osoby odpowiedzialne za prace, zakres prac, warunki bezpieczeństwa oraz terminy rozpoczęcia i zakończenia prac. Dowiesz się także o konieczności zachowania dokumentacji polecenia przez pracodawcę.

Ponadto, tekst podkreśla znaczenie warunków i środków bezpiecznego wykonania pracy, które mają kluczowe znaczenie dla ochrony pracowników, minimalizacji ryzyka uszkodzeń urządzeń, przestrzegania przepisów oraz efektywnej organizacji pracy.

Na samym końcu tekstu znajdziesz praktyczne wskazówki, jak wypełnić strony pierwszą i drugą polecenia pisemnego, włącznie z przykładami i koniecznymi podpisami. Zrozumiesz także, jak ważna jest rola osoby dopuszczającej do pracy.

Warto podkreślić, że polecenie pisemne jest niezbędnym narzędziem w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych, mającym na celu ochronę pracowników i zapobieganie potencjalnym awariom.